Tầm quan trọng của phong thủy phòng thờ:

Tín ngưỡng thờ thần là một tín ngưỡng độc đáo của Việt Nam. Nó xuất phát từ lòng tin về một thế giới vô hình vẫn hiện hữu xung quanh người sống, ở đó các thần linh từ khắp mọi nơi dõi theo và phù trợ cho thế giới thực tại.

Việc đặt nơi cúng cho biết sự thành tâm của gia chủ, do đó, việc đặt phòng thờ không thể tùy tiện. Ở đây, cái tâm không phải được đo bằng mâm cao cỗ đầy, bao nhiêu vàng mã mà chính là vị trí đặt bàn thờ, cách sắp xếp, bố trí bàn thờ sao cho phù hợp, trang nghiêm và tôn kính nhất.

Phòng thờ hợp phong thủy sẽ giúp cho gia chủ đón nhiều tài lộc, bình an, hạnh phúc. Trái lại, nếu phạm phải những điều đại kỵ, gia chủ có thể gặp họa, vận xui trong công việc cũng như cuộc sống thường ngày.

Hướng và vị trí ban thờ:

Tùy theo gia chủ, bàn thờ cần có những hướng đặt phù hợp theo mệnh và theo phong thủy. Chẳng hạn như với gia chủ có mệnh hợp với hướng Đông tứ trạch thì bàn thờ nên theo hướng Bắc (Khảm), Nam (Ly), Đông Nam (Tốn) hay Đông (Chấn); còn với gia chủ có mệnh hợp với hướng Tây tứ trạch thì bàn thờ nên theo hướng Tây Bắc (Càn), Tây Nam (Khôn), Tây (Đoài) hay Đông Bắc (Cấn).

Theo ông Vũ Đình Phương, một người am hiểu về phong thủy và tục thờ cúng Việt Nam, bàn thờ cần phải “tọa cát hướng cát” – tức là nằm ở vị trí thuận tiện, trang trọng và nhìn ra hướng tốt so với tuổi của gia chủ.

Đối với các ngôi nhà mặt đất, xếp đặt gian thờ cũng phải tuân thủ chặt chẽ và vận dụng linh hoạt các nguyên tắc truyền thống. Tại vị trí cao, phía trên bàn thờ là nóc nhà và bầu trời, không có các phòng ốc khác đè lên, phía trước bàn thờ là các gian trang trọng, phía sau là cầu thang và không gian phụ như sân phơi, kho. Như vậy phòng thờ đặt tại tầng trên cùng sẽ đạt được các tiêu chí này.

Đối với chung cư, sinh hoạt cùng trên một mặt sàn nên chọn góc thờ, bàn thờ ở khoảng giữa các mặt bằng căn hộ và không thuộc vào hẳn một phòng nào. Nếu không bố trí được một phòng thờ riêng thì cần có rèm che bàn thờ và đặt bàn thờ ở vị trí trang trọng nhất.

Cách bày biện ban thờ:

Bàn thờ đặt trong gia đình cần tuân theo kích thước lỗ ban. Trên thước này có quy định tương ứng với các cung như: linh, phúc, sinh khí, ngũ lục, lục sát, an ấm hay họa hại… Vì vậy, phải chọn những kích thước ứng với cung cát như: sinh khí, phúc lộc, tài vượng.

Ban thờ nên có độ cao tỉ lệ với người trong gia đình, không nên làm quá cao gây khó khăn trong việc thờ cúng, nhưng cũng không nên làm quá thấp thiếu sự tôn nghiêm. Ban thờ thường có phần dưới và bên hông là tủ chứa đồ như gia phả, lịch giỗ kỵ, vàng mã, hương đèn…

Về màu sắc, không gian thờ cúng phải thể hiện được sự tôn nghiêm với những màu trầm làm chủ đạo như nâu, vàng kem, màu gỗ và màu của những bức sơn mài, hoành phi câu đối, sơn son thiếp vàng,…

Tùy theo kích thước ngôi nhà, điều kiện sinh hoạt... mà việc bày trí bàn thờ gia tiên khác nhau. Thông thường có 1 đến 3 bát hương, bát hương ở giữa thờ chung thần linh thổ địa, bát hương hai bên là thờ gia tiên và bà cô ông mãnh. Khi bố trí bàn thờ Phật cần cao hơn và tách biệt bàn thờ gia tiên.

Những điều cấm kỵ:

Không đặt bàn thờ sát nhà tắm. Bởi theo quan niệm, tắm rửa là việc trút bỏ ô uế, vì vậy, nếu đặt bàn thờ cạnh nơi này sẽ làm mất đi tính tôn nghiêm, trang trọng.

Bài vị tổ tiên không được cao hơn tượng Thần, Phật. Nếu bài vị tổ tiên đặt cao hơn tượng Thần, Phật sẽ khiến trong nhà “hạ phạm thượng”, “nô phụ chủ”, “thiên địa điên đảo”, “Nữ cường nam suy”.

Không nên thờ cùng một lúc 3 họ trở lên, thông thường là 2 họ Nội - Ngoại. Nhiều người có thói quen thờ cùng một lúc nhiều họ. Tốt nhất chỉ nên thờ họ của gia chủ. Nếu phạm phải điều này gia đình thường loạn, vận may giảm sút.

Bàn thờ Tổ tiên không đặt ở trung tâm nhà vì sợ Hung.

Không nên đặt bàn thờ Tổ Tiên đối mặt với bàn thờ Phật.